Pierwsze święta Bożego Narodzenia okupowanej Warszawy nie nastrajały radośnie, chociaż składający sobie życzenia mieszkańcy satelickich miejscowości położonych na praskim brzegu Wisły podobnie jak pozostali obywatele okupowanego państwa polskiego życzyli sobie rychłej wiosennej ofensywy aliantów na zachodzie, mając nadzieję na szybki powrót utraconej państwowości.
Polacy cały czas jeszcze żyli wspomnieniami obrazu niemieckiego żołnierza z okresu I Wojny Światowej…
*
Jednak już wtedy zupełnie inaczej brzmiała przepiękna kolęda - „ Cicha noc” śpiewana w niemieckich koszarach i na żandarmeryjnych posterunkach.
W grudniu 1939 roku jeszcze nikt w okupowanej Warszawie nie zwracał na to uwagi, że mimo napisu „ Bóg jest z nami” na błyszczących klamrach żołnierskich pasów, małego Jezusa nie było już w tej kolędzie.
Również bożonarodzeniowe drzewka prezentowały się inaczej – na gałązkach świerków i jodeł dumnie kołysały się małe swastyki i bombki w kształcie granatów i bomb lotniczych.
A to, co wydarzyło się w Wawrze, w dniu 27 grudnia uświadomiło, nie tylko warszawiakom - raz na zawsze, że tamte Niemcy przeszły do historii wraz z narodzeniem się Tysiącletniej Rzeszy.
Ten dzień wskazał miejsce, jakie niższej rasie słowiańskiej wyznaczyła rasa panów. Odpowiedzialność zbiorowa i śmierć za najdrobniejsze przewinienie – prawdziwe lub urojone, miały być chlebem powszednim najbliższych pięciu lat okupacji…
Naziści okazali się mistrzami iluzji – od przekonania, że Bóg jest z nimi, poprzez Tysiącletnią Rzeszę, która legła w gruzach po 12 latach, aż po napis „Arbeit macht frei”, którego pierwowzorem był fragment z Ewangelii św. Jana.
Już za kilkanaście godzin będą miały miejsce oficjalne uroczystości na miejscu egzekucji przy ulicy 27-go grudnia. Każdy, kto czuje się związany z Wawrem powinien, chociaż raz odwiedzić to miejsce, bo pamięć i tożsamość składają się na krwioobieg narodu.
*
Rychu